R Hünlich i jego 5 metod na odróżnienie lnu od bawełny 0
34.jpg

Staramy się zgłębiać naszą lnianą wiedzę, co nawet w dobie Internetu wydaje się czasem zadaniem karkołomnym. Ciężko znaleźć merytoryczną wiedzę o tej tkaninie. Paradoksalnie dlatego, że odkąd istnieje Internet, była zapomniana. Jednak uparcie szukamy. Tym razem wygrzebałam z odmętów biblioteki uniwersyteckiej w… Arizonie artykuł niejakiego (niejakiej?) R. Hünlich. Nic więcej o panu czy pani Hünlich nie zdołałam się dowiedzieć, poza pierwszą literą imienia i niemieckim pochodzeniem. Za to napisał/a bardzo interesujący artykuł, w którym porównuje len z bawełną. I choć artykuł powstał 90 lat temu, wiedza nie traci na aktualności. Przez te wszystkie lata niewiele się w procesie produkcji lnu zmieniło.

R. Hünlich na łamach The Melland Textile Monthly (Vol. II, No. 11, strona 1480) przedstawia 5 metod na odróżnienie lnu od bawełny. W większości to raczej sposoby na odróżnienie tkaniny lnianej od bawełnianej, niż gotowego lnianego wyrobu – nie sądzę , że będziecie lnianą sukienką ciąć, wyciągać nitki, czy farbować (szczególnie z niespodziewanym rezultatem kolorystycznym). Mam nadzieję, że co nieco o lnie się dowiecie. Ja znalazłam wiele nowych informacji.

Zatem Pani/Panie Hünlich, zaczynajmy!

Najpierw trochę o samej lnianej (i bawełnianej tkaninie). Zarówno len jak i bawełna są naturalnymi włóknami, których głównym składnikiem jest celuloza. Len pochodzi z włókna łodygowego (łyka), a bawełna to włókno z nasion.

Bawełniane włókno pod mikroskopem wygląda jak cylindryczna, spłaszczona rurka, która jest częściowo (lub na całej długości) skręcona. Przekrój włókna jest eliptyczny lub nerkowaty. Włókno pokryte jest cienką membraną. Długość włókna bawełnianego to poniżej 5,4 cm (R. Hünlich podaje tu wielkość: 2 1/8 cala). Bawełna, jako włókno z ziarna, jest dość miękkie i nieco elastyczne.

Len jest włóknem łodygi (łyka) i znajduje się między korą a zdrewniałą częścią łodygi rośliny. Nie można go całkowicie wyodrębnić w pojedyncze włókna, dlatego w przędzach lnianych często znajduje się wiele nierozszczepionych włókien. Pod mikroskopem włókno też jest cylindryczne. Wydrążona część jest bardzo wąska, a na całej długości znajdują się małe sęk, dlatego len nie jest tak miękki jak bawełna.

A jak odróżnić oba włókna od siebie?

1. WCHŁANIANIE WODY

    Pierwszy test polega na zwilżeniu palca w czystej wodzie i dociśnięciu go do tkaniny oraz obserwowaniu, jak szybko go wchłania. Len wchłania wodę znacznie szybciej niż bawełna, w bardzo krótkim czasie woda przeniknie na drugą stronę. W przypadku bawełny potrzeba znacznie dłuższego czasu na wniknięcie wody w tkaninę.

    2. INNE CHARAKTERYSTYCZNE RÓŻNICE

      Cienka przędza lniana ma mniej końcówek włókien na powierzchni tkaniny przędza bawełniana. Z tego powodu czysta tkanina lniana, w porównaniu z bawełną, jest znacznie gładsza i chłodniejsza. Także waga lnu jest wyższa niż tych bawełny.

      Choć dziś trudno brać to jako wyznacznik, wykończenie tkaniny może zmienić bardzo jej właściwości, dlatego także bawełna może być wykończona z połyskiem.

      3. RÓŻNICE W WYTRZYMAŁOŚCI

        A tutaj metoda, którą możemy zastosować raczej w stosunku do tkaniny, bo ubranie trzeba by trochę zniszczyć: usuwamy kilka nitek, aby przetestować je pod kątem wytrzymałości. Trzymamy nitkę pomiędzy kciukiem a palcem wskazującym obu rąk, w odległości jednej czwartej cala od siebie (czyli około 6 mm), a następnie przędzę rozciągamy – bawełna rozerwie się prawie od razu. Nitka lniana pęka z trudem lub wcale, ponieważ przędza lniana jest wykonana z dłuższych włókien niż przędza bawełniana.

        W ten sposób można również zauważyć, że włókna lnu są dłuższe, nieco bardziej błyszczące i mniej wyprostowane, niż krótsze i bardziej kręcone włókna bawełniane.

        4. TEST PRZEJRZYSTOŚCI

          Tym razem nawilżamy tkaninę olejem. Wyciskamy nadmiar oleju i układamy tkaninę pomiędzy dwa kawałki bibuły. Tkanina lniana stanie się bardziej przezroczysta niż tkanina bawełniana. Jeśli tkanina lniana zostanie ułożona na ciemnym tle, będzie wydawała się ciemniejsza niż tkanina bawełniana. W przypadku trzymania pod światło sytuacja się odwraca – to lniana tkanina wydaje się jaśniejsza niż bawełniana.

          5. BARWIENIE I TESTY CHEMICZNE

            Czas na trochę chemii. W tym teście białe próbki (nie powinny być wykończone) barwione są błękitem metylenowym i spłukiwane wodą. Spowoduje to, że tkanina lniana będzie ciemniejsza niż bawełna.

            Innym dobrym testem jest potraktowanie próbek alkoholowym roztworem fuksji (hm… ciekawe co to?), spłukanie wodą, a następnie zanurzenie w stężonym roztworze amoniaku na około 3 minuty. Spowoduje to, że len zabarwi się na różowo, podczas gdy bawełna pozostanie biała.

            Len z kolei w roztworze tlenku miedzi będzie miał niebieski kolor, podczas gdy bawełna zmieni kolor na perłowo-kremowy.

            A od nas dodam, że len w przeciwieństwie do bawełny z wiekiem pięknieje (Nasz slogan: „Im starszy, tym lepszy”), staje się szlachetniejszy, bardziej miękki. Tkanina lniana nie rozciąga się, nie kulkuje i nie mechaci – jeśli znajdziecie na tkaninie kłaczki, to będzie wskazywało, że nie jest to tkanina lniana! Len to najtrwalsza, najbardziej żywotna tkanina. Na lata!

            Polecamy testy Pani/Pana H. Większość wykonacie w domu, a oryginalny artykuł znajdziecie tutaj: http://www2.cs.arizona.edu/patterns/weaving/front_door.html



            Zdjęcia: Kasia Goczoł

            _____________________________________________________________

            Podobne artykuły:

            Len. Sześć mitów i jeden grzech.

            Możesz się polenić. Do pielęgnacji lnu porad kilka

            Krawcownia



            Komentarze do wpisu (0)

            do góry
            Sklep jest w trybie podglądu
            Pokaż pełną wersję strony
            Sklep internetowy Shoper.pl